Badanie gruntu powinno być tzw. krokiem zero przy budowaniu domu, a  nawet wcześniej- przy kupowaniu działki.

Badania geotechniczne. Co to? Po co? I ile kosztuje?

Badanie gruntu powinno być tzw. krokiem zero przy budowaniu domu, a nawet wcześniej- przy kupowaniu działki. 

Kiedy badania są konieczne?

Z formalnego punktu widzenia jest to lekko skomplikowane. Można przyjąć, że obecnie badania nie są obowiązkowe, ale urząd przed wydaniem pozwolenia na budowę może się o nie upomnieć*.

Jednak w większości przypadków, wystarcza opinia o warunkach gruntowych zawarta przez architekta w opisie technicznym projektu (tu: architekt może dopisać konieczność dołączenia opinii geotechnicznej w przypadku trudnych warunków gruntowych)*.

Wykonanie badań geotechnicznych jest jednak ważne, zwłaszcza w przypadku, gdy projektowane jest podpiwniczenie budynku. Piwnic należy unikać, gdy woda gruntowa jest wysoka. Więc jeśli marzy Ci się piwnica, to warto zlecić te badania przed zakupem działki (szczególnie jeśli w okolicy, wszyscy trzymają samochody w garażu naziemnym). 

*W rzeczywistości opinia nie będzie potrzebna jeśli w sąsiedztwie twojego domu, znajdują się podobne obiekty.

Co to jest dokumentacja geotechniczna i co powinna zawierać?

By sprawdzić warunki wodno-gruntowe, należy poszukać specjalistycznej firmy, które na podstawie kilku odwiertów (min. 3, ale ich ilość zależy od wielkości planowanego obiektu) określi warstwy i rodzaje gruntów i sprawdzi poziom wód gruntowych. Te informacje powinny zostać przedstawione w postaci dokumentacji geotechnicznej.  

Badania geotechniczne najlepiej wykonać, gdy wiadomo już jakie będzie usytuowanie i zarys przyszłego budynku. Wiadomo, wtedy, gdzie dokładnie wykonać odwierty. W przypadku, gdy nie znamy jeszcze lokalizacji, a działka jest duża, należy wykonać więcej odwiertów, by m.in. sprawdzić, gdzie są najlepsze warunki gruntowe i tym samym gdzie posadowienie będzie najtańsze. 

Pamiętaj, że im więcej odwiertów tym badanie dokładniejsze. Badanie powinno być wykonane do głębokości min. 3 m (bez podpiwniczenia) i 3-6 m (w przypadku podpiwniczenia). Głębokość odwiertu liczy się od rzędnej posadowienia fundamentu. 

Dokumentacja geotechniczna składa się z części opisowej i graficznej (mapka z zaznaczoną lokalizacją odwiertów wraz z opisanymi warstwami gruntu i oznaczonym poziomem wód gruntowych).

W części opisowej powinny znaleźć się następujące informacje:

  • zalecenia konstrukcyjne dot. fundamentów,
  • sposoby zabezpieczenia się przed wodami gruntowymi (o ile występują),
  • informacje o głębokości wód gruntowych wraz z prognozą ich wahania się (mają wpływ na to m.in. deszcze),
  • informacje o poszczególnych warstwach gruntu (miąższość, nośność opisana stopniem zagęszczenia gruntów lub stopniem plastyczności gruntu),
    zalecenia dot. docelowego odwodnienia działki.

Co to znaczy „dobre warunki gruntowe”?

Najkorzystniejsze warunki to tzw. proste warunki gruntowe. Występują one wtedy, gdy: 

  • Woda gruntowa znajduje się niżej niż planowana rzędna fundamentu.
  • Grunt jest nośny (wytrzyma obciążenie budynkiem) i jego warstwy są ułożone równolegle do poziomu posadowienia.
  • Grunt jest przepuszczalny i radzi sobie z wodami opadowymi. 

Przy takich warunkach, bardzo często nie trzeba wykonywać dodatkowego odwonienia (drenaż opaskowy), stosować hydroizolacji fundamentów (znacznie droższej niż izolacji przeciwwilgociowej), czy wykonać wymiany gruntu słabonośnego. To są najlepsze warunki, bo będą wymagać najmniejszego nakładu finansowego, szczególnie kiedy planujesz podpiwniczenie. 

Należy unikać* warunków trudnych (warstwy grunty nie są ciągłe, woda może się podnosić powyżej rzędnej fundamentu, występują grunty słabonośne) i skomplikowanych (budowa na terenie osuwiskowym czy na szkodach górniczych). W tym wypadku podpiwniczenie budynku może być nawet nie możliwe. 

*Ta rada ewidentnie przydaje się tylko przed kupnem działki. Jeśli masz takie warunki gruntowe, przemyśl, czy nie warto jest jednak zrezygnować z podpiwniczenia. Możesz założyć, że wykonanie pomieszczenia pod gruntem, przy takich warunkach, będzie Cię kosztowało dodatkowo 1/3 całego budżetu. 

Koszty wykonania badań

W zależności od regionu, koszt wykonania jednego odwiertu to 120-160 zł za mb odwiertu. I wiadomo, że przy budowie szuka się oszczędności na wszystkim, ale warunki gruntowe powinno się mieć rozpoznane. Koszt badań geotechnicznych to ok. 1300-1600 zł (wraz z dokumentacją geotechniczną), a koszt naprawy przecieków może być nawet 10-krotnie wyższy.