Czym jest ślad ekologiczny? Jak wygląda on w Polsce?

Ziemia jest codzienne eksploatowana przez wszystkich jej mieszkańców. Każda czynność wykonywana przez ludzi - m.in. gotowanie posiłków, prowadzenie samochodu lub palenie w piecu - pozostawia ślad w ekosystemie. Jednym z cennych wskaźników stopnia zużycia zasobów ziemskich jest ślad ekologiczny.

Ślad ekologiczny określany jest za pomocą specjalnej jednostki. Warto wiedzieć, jak go zmniejszyć, aby skuteczniej dbać o planetę.

Co to jest ślad ekologiczny? 

Ślad ekologiczny (ang. ecological footprint) to zagadnienie, które określa zapotrzebowanie ludzkości na wszystkie zasoby naturalne planety, w tym grunty użytkowe i akweny. Jego wartość podaję się w globalnych hektarach na osobę - gha/os. Określając ślad ekologiczny, należy wziąć pod uwagę dwa czynniki:

  • zapotrzebowanie ludzkości na zasoby naturalne;
  • zdolność środowiska naturalnego do regeneracji.

Niestety mieszkańcy Ziemi znaleźli się w mało komfortowej sytuacji. Zużywamy znacznie więcej zasobów, niż wynoszą zdolności regeneracyjne planety. Nie stanowi to optymistycznej prognozy na przyszłość. Naukowcy zajmujący się ekologią dowodzą, że z każdym rokiem zaciągamy coraz większy dług ekologiczny wobec Ziemi. 

Ekologiczny odcisk stopy jest obecnie stosowany jako wskaźnik zrównoważonego stopnia rozwoju. Autorem tego pojęcia jest profesor Mathis Wackernagel, prezes międzynarodowej organizacji Global Footprint Network. 

Ślad ekologiczny w Polsce i na świecie 

Największy ślad ekologiczny obserwuje się wśród mieszkańców Chin oraz Stanów Zjednoczonych. Przeciętny Amerykanin konsumuje ok. 9 gha, a Chińczyk ok. 2,1 gha. W rankingu liczącym 152 kraje, Polska uplasowała się na 33. miejscu. Ślad ekologiczny statystycznego Polaka wynosi 4,3 gha przy zdolności biologicznej kraju na poziomie 2,1 gha/os. Zaskakujące jest to, że w Europie na czele niechlubnej stawki znalazły się takie państwa jak Finlandia i Szwecja. Na podstawie tych danych łatwo jest wysnuć jeden wniosek - wykorzystujemy dwa razy więcej zasobów, niż powinniśmy. 

Aby móc mówić o zrównoważonym rozwoju, ślad ekologiczny danego kraju powinien wynosić ok. 1,8 gha/os przy wskaźniku rozwoju na poziomie większym niż 0,8.

Jak oblicza się ślad ekologiczny?

Indywidualny kalkulator śladu ekologicznego oraz sposób jego obliczania można znaleźć na wielu stronach internetowych, w tym na oficjalnej stronie Global Footprint Network. 

Na ostateczny wynik ma wpływ wiele czynników, takich jak np. styl życia. Kluczowe znaczenie ma m.in.:

  • codziennie zużycie wody (kąpiele w wannie, codzienne branie prysznica, korzystanie ze zmywarki, podlewanie ogrodu latem itp.);
  • jedzenie (wybieranie regionalnych produktów, ilość spożywanego mięsa i warzyw itp.);
  • stopień zużywania energii elektrycznej (w tym korzystanie z alternatywnych źródeł energii, energooszczędnych żarówek, ograniczanie włączania lamp i pozostawiania urządzeń w trybie czuwania);
  • mieszkanie (im więcej osób mieszka na mniejszej przestrzeni, tym lepiej dla środowiska naturalnego);
  • czas wolny, w tym podróżowanie (negatywny wpływ na środowisko ma poruszanie się samochodem i samolotem);
  • ogrzewanie domu (szczelność okien, dokręcanie termostatu, izolacja budynku, rodzaj ogrzewania wykorzystywanego do ocieplenia pomieszczeń);
  • papier (prenumerowanie czasopism, kupowanie książek, drukowanie dokumentów);
  • odpady (stopień segregowania śmieci, kompostowanie).

Jak zmniejszyć swój ślad ekologiczny?

Swój ślad ekologiczny można z powodzeniem obniżyć, rezygnując lub ograniczając pewne czynności. Oto 10 najcenniejszych rad, które - jeśli zostaną wdrożone na stałe - pomogą obniżyć indywidualny ślad ekologiczny.

  1. Zamień samochód na komunikację miejską lub rower. Jeśli jesteś zmuszony korzystać z samochodu, postaraj się nie jeździć sam. Możesz umówić się ze znajomym z pracy, który mieszka w okolicy, że będziecie na zmianę podwozić się do zakładu.
  2. Gaś światło po każdym wyjściu z pokoju. Nie zostawiaj włączonych lamp w nocy, gdy domownicy śpią.
  3. Na zakupy noś torby wielokrotnego użytku. Zrezygnuj z „foliówek”.
  4. Ograniczyć spożywanie mięsa na rzecz warzyw i owoców.
  5. Wymień żarówki na energooszczędne.
  6. Nie zostawiaj ładowarek w gniazdkach elektrycznych, gdy nie ładujesz telefonu, laptopa lub innych urządzeń.
  7. Bierz szybkie, chłodne prysznice. Codzienna kąpiel w wannie pełnej wody znacznie zwiększa ślad ekologiczny.
  8. Segreguj odpady. Absolutnym minimum jest podział na śmieci bio, papier, plastik i odpady zmieszane. Wrzucaj je do odpowiednio oznaczonych kontenerów.
  9. Ogranicz grzanie w domu. To nie tylko nieekologiczne, lecz także niezdrowe dla odporności organizmu. Jeśli możesz, przykręć termostat o jeden stopień.
  10. Zaopatrz się w zmywarkę - będziesz zużywać znacznie mniej wody niż podczas zmywania ręcznego. 

Nawet kilka drobnych zmian ma wpływ na indywidualny ślad ekologiczny. Warto mówić o tym pojęciu już od najmłodszych lat. W ten sposób buduje się świadomość u przyszłych pokoleń.

Sprawdź firmy w wybranych województwach:

a także w wybranych miastach:

© 2022 Wszelkie prawa zastrzeżone. Pogotowie Budowlane.
crossmenu