Łącznik jednobiegunowy - co warto o nim wiedzieć?

Łącznik jednobiegunowy to mechanizm, z którym spotykamy się na co dzień, nawet nie zdając sobie z tego sprawy. Za tą niewiele mówiącą laikowi nazwą kryje się to, co zwykły użytkownik instalacji elektrycznej nazywa po prostu wyłącznikiem światła.

Łącznik jednobiegunowy to fachowe określenie najprostszego z elektrycznych łączników - pojedynczego. Jego zadaniem jest załączenie i odłączenie obwodu, do którego przyłączona jest najczęściej pojedyncza lampa lub grupa lamp. Łącznik może też załączać i odłączać również inne urządzenia elektryczne, jednak najczęściej w naszych domach i mieszkaniach służy do włączania i wyłączania oświetlenia.

Łącznik jednobiegunowy  co to jest i gdzie znajduje zastosowanie?

Działanie łącznika jednobiegunowego najłatwiej zrozumieć na przykładzie zwykłej lampy. Najczęściej wyobrażamy sobie przewód elektryczny jako dość elastyczny drucik w izolacji, na którym „wisi” lampa. Warto to jednak doprecyzować. Przewód to w rzeczywistości trzy „druciki”, poprowadzone razem w jednej izolacji. Jeden z nich jest ochronny, nieistotny dla zrozumienia działania łącznika element, pozostałe dwa to tzw. faza i neutralny. Dopiero połączenie przewodu fazowego z neutralnym tworzy obwód elektryczny, który sprawia, że lampa świeci. Co więcej, to właśnie ta lampa łączy wspomniane przewody, które przed jej zamontowaniem po prostu wystają z sufitu. Gdybyśmy podłączyli lampę i załączyli obwód pozbawiony łącznika, świeciłaby ona bez przerwy. Aby załączać i wyłączać zgodnie z potrzebami, należy włączyć w obwód elektryczny np. prosty łącznik jednobiegunowy. To mechanizm skonstruowany w taki sposób, żeby rozłączać przewód fazowy pomiędzy łącznikiem a lampą (wtedy światło gaśnie) albo go łączyć (lampa świeci).

Łączniki jednobiegunowe to najbardziej rozpowszechniona forma łącznika i spotykamy je niemal wszędzie - w domach, mieszkaniach, budynkach użyteczności publicznej, zakładach przemysłowych oraz halach magazynowych.

Jak działa łącznik jednobiegunowy?

Łącznik jednobiegunowy jest konstrukcją prostą. Wewnątrz znajduje się element przełączający, którego położenie zmieniamy mechanicznie, naciskając łącznik u dołu (włączenie) lub u góry (wyłączenie). Łączniki, w przeciwieństwie do przycisków, po załączeniu nie wracają do swojego pierwotnego położenia.

Żeby jednak łącznik zadziałał, musimy doprowadzić do niego przewód fazowy zasilający odbiornik (w tym przypadku lampę). Elektryk najczęściej robi to, po prostu rozcinając przewód fazowy biegnący z puszki lub rozdzielnicy do lampy i wstawiając w miejscu rozcięcia plastikowe złączki, do których przyłącza odpowiednio długie odcinki przewodów biegnące do łącznika. W odpowiednio oznaczonym miejscu wciska lub przykręca przewody: zasilający i prowadzący z łącznika do lampy.

Łącznik jednobiegunowy a dwubiegunowy

Opisany powyżej sposób działania łącznika jednobiegunowego dotyczy najprostszego z łączników. Jest ich oczywiście dużo więcej, można jednak przyjąć, że większość tych używanych w warunkach domowych należy do jednobiegunowych, czyli dokonujących łączeń w ramach jednego obwodu. Do jednoczesnego załączania i wyłączania dwóch obwodów służą łączniki dwubiegunowe, które rzadziej stosuje się w mieszkaniach, a częściej w zakładach przemysłowych (np. wtedy, kiedy równocześnie trzeba załączyć obwody o różnych napięciach sieci). Łącznik dwubiegunowy wygląda tak samo jak pojedynczy jednobiegunowy.

Inne łączniki stosowane w instalacjach domowych

W instalacjach elektrycznych domowych poza łącznikiem jednobiegunowym stosuje się również inne łączniki i przyciski, w zależności od potrzeb i konfiguracji oświetlenia. Do najczęściej używanych mechanizmów należą:

  1. Łączniki świecznikowe - ich funkcją jest załączanie pojedynczej lampy typu żyrandol, której punkty oświetleniowe dzieli się na grupy. Przykładowo, jeśli mamy żyrandol, w którym zainstalowane jest 5 żarówek, możemy załączać np. 2 lub 3 osobno oraz wszystkie 5 razem. Podobnie zrealizować można oświetlenie składające się z kilku lamp, aby załączać oraz wyłączać łącznikiem świecznikowym pojedyncze grupy lub całość. Łącznik świecznikowy zasilany jest z jednego przewodu fazowego i najczęściej realizowany jako podwójny, ale dość powszechne są również potrójne (z trzema klawiszami).
  2. Łączniki schodowe - załącza się nimi oświetlenie na klatce schodowej. Mogą być wyposażone w jeden lub dwa klawisze – zapalają wtedy odpowiednio jedną lub dwie grupy lamp. Łączniki schodowe zawsze montuje się parami.
  3. Łączniki podwójne i potrójne - to w rzeczywistości odrębne łączniki pojedyncze, sprowadzone do jednej ramki i dwóch lub trzech klawiszy. Załączają i wyłączają obwody niezależnie od siebie.
  4. Łączniki i przyciski żaluzji, wentylatora, zamka elektrycznego bramy bądź furtki - przyciski i łączniki, które sterują pracą rozmaitych urządzeń elektrycznych stosowanych w warunkach domowych.

Sprawdź firmy w wybranych województwach:

a także w wybranych miastach:

© 2022 Wszelkie prawa zastrzeżone. Pogotowie Budowlane.
crossmenu