Kontrłata to drewniany element więźby dachowej stosowany w dachach spadowych. Układ kontrłat w stosunku do łat dachowych jest dostosowany do zaleceń producentów konkretnych pokryć dachowych i stopnia nachylenia połaci dachu. Umożliwia m.in. dokonanie korekty położenia poszycia, montaż łat oraz stworzenie szczeliny wentylacyjnej.
Łacenie dachu to etap budowy domu, podczas którego kompletowane jest poszycie dachowe. Prostopadle do zamocowanych na krokwi kontrłat zakładane są łaty dachowe, a następnie całość uszczelniana jest poprzez przybicie folii wstępnego krycia. Taka konstrukcja tworzy poszycie dla blachodachówki, gontu czy dachówki ceramicznej.
Co to jest kontrłata i jakie ma funkcje?
Kontrłata dachowa to drewniana listwa lub deska, która wraz z łatą umożliwia zbudowanie konstrukcji więźby dachowej na budynku. Jest istotnym elementem wykorzystywanym podczas prac dekarskich związanych z tworzeniem dachu spadzistego. Łata dachowa również jest drewnianą listwą o prostokątnym bądź kwadratowym przekroju i podobnie jak kontrłata jest wykorzystywana do stworzenia konstrukcji więźby dachowej. Kontrłata jest mocowana w układzie prostopadłym do łaty i stanowi podłoże do zbudowania konstrukcji oraz wykonania łączeń łat dachowych. Układ łat i kontrłat na dachu nazywany jest ołatowaniem i stanowi bazę, do której mocowane jest wybrane przez inwestora pokrycie dachowe.
W konstrukcjach dachów o pochyłym układzie kontrłaty pełnią kilka zasadniczych funkcji. Do najważniejszych z nich należą:
- oddzielenie pokrycia dachowego (np. blachodachówki lub dachówki ceramicznej) od powłoki wstępnej i konstrukcji nośnej;
- utworzenie szczeliny wentylacyjnej, przez którą powietrze będzie dostawać się pod warstwę główną poszycia. Obecność tego rodzaju przestrzeni zmniejsza ryzyko gromadzenia się wilgoci, która z czasem wnikałaby do wnętrza budynku;
- zapewnienie solidnej podstawy, na której mocowane będą łaty ‒ miejsce montażu poszczególnych elementów pokrycia dachowego;
- umożliwienie regulacji ewentualnych nierówności dachu.
Krokwie, kontrłaty i łaty powinny być wykonane z trwałego i twardego drewna. Do ich produkcji najczęściej wykorzystywane jest drewno iglaste: sosnowe, świerkowe i jodłowe. Elementy konstrukcji dachu powinny być przycięte do równej długości i specjalnie przytarte w tartaku. Zabiegi te zapobiegają ryzyku falowania grubości więźby dachowej i powstawania nierówności w pokryciu.
Łaty i kontrłaty – różnice w przekroju
Łaty i kontrłaty różnią się między sobą m.in. przekrojem. O ile w przypadku kontrłat przekrój wynosi zwykle 2,5 × 5 cm, o tyle w przypadku łat dachowych sytuacja jest bardziej skomplikowana. Przekrój łat dachowych zależny jest bowiem od wielu czynników, takich jak kąt nachylenia dachu, lokalizacja miejsca budowy (panująca strefa klimatyczna), położenie krokwi dachowych oraz rodzaj pokrycia dachowego. Jeżeli budynek ma mieć dach z lekkiego materiału, jakim jest np. blachodachówka lub płyty bitumiczne, łata może mieć przekrój np. 5 × 4 cm. W przypadku budynku, na którym dach ma zostać wykończony znacznie cięższą dachówką ceramiczną bądź cementową, łaty powinny mieć większy przekrój, np. 6 × 4 cm. Rozstaw łat dachowych jest ustalany przez producentów pokryć dachowych i należy go ściśle przestrzegać podczas wykonywania konstrukcji dachu.
Łaty i kontrłaty ‒ cena
Koszt zakupu kontrłaty o przekroju 2,5 × 5 cm wynosi około 1,20 zł za metr bieżący. Stawka będzie wyższa średnio o 20‒30 groszy w przypadku, gdy drewno będzie impregnowane. Łaty i kontrłaty dachowe impregnuje się certyfikowanymi antyseptykami w tartakach. Czynność ta zapobiega przedwczesnej degradacji drewna i zwiększa jego trwałość. Orientacyjne ceny łat dachowych różnią się zależnie od ich przekroju. Za łatę o wielkości 4 × 6 cm trzeba zapłacić około 1,5 zł / mb, łata 6 × 12 cm kosztuje około 6 zł, a łata 8 × 8 cm ‒ 11 zł.
Brak zastosowania kontrłat może przyczyniać się między innymi do przeciekania dachu. Do tego typu sytuacji może dojść wtedy, gdy warstwa pokrycia zostanie bezpośrednio przymocowana do rusztu z desek. W takim przypadku ryzyka przenikania wilgoci nie eliminuje także wykorzystanie folii wstępnego krycia. Drewno jest surowcem, który pracuje i kurczy się pod wpływem działania warunków atmosferycznych. Z upływem lat w miejscach, gdzie zostały wbite gwoździe, za pomocą których zamocowano np. warstwę blachy, zaczną pojawiać się luzy. Spływająca po gwoździach woda będzie wnikać w szczeliny, a z nich przedostawać się do wnętrza budynku i z czasem stanie się widoczna na suficie i ścianach.
Nowa promocja na Building Companion!
*Tylko do 31.05.2020 r.
Sprawdź firmy w wybranych województwach:
a także w wybranych miastach:
