Aby zakończyć budowę domu oraz legalnie w nim zamieszkać, konieczne jest dopełnienie ważnych formalności. Jedną z możliwości oficjalnego zakończenia robót budowlanych i rozpoczęcia korzystania z nieruchomości jest uzyskanie pozwolenia na użytkowanie.

Aby zakończyć budowę domu oraz legalnie w nim zamieszkać, konieczne jest dopełnienie ważnych formalności. Jedną z możliwości oficjalnego zakończenia robót budowlanych i rozpoczęcia korzystania z nieruchomości jest uzyskanie pozwolenia na użytkowanie.

Kończąc budowę budynku jednorodzinnego, konieczne jest dopełnienie formalnego zakończenia robót budowlanych. W tym celu należy złożyć zawiadomienie o zakończeniu robót lub postarać się o uzyskanie pozwolenia na użytkowanie obiektu. Sprawdź, kiedy konieczne jest uzyskanie takiego pozwolenia oraz jakie dokumenty należy dołączyć do wniosku.

Pozwolenie na użytkowanie domu jednorodzinnego – kiedy jest wymagane?

Konieczność uzyskania pozwolenia na użytkowanie w przypadku budynków jednorodzinnych pojawia się w ściśle określonych sytuacjach:

  • gdy istnieje konieczność rozpoczęcia użytkowania obiektu przed ukończeniem robót budowlanych (wiąże się z tym warunkowe pozwolenie na użytkowanie),
  • gdy organ nadzoru budowlanego stwierdził niezgodność obiektu z warunkami zabudowy,
  • gdy prowadzono prace budowlane w celu legalizacji samowoli budowlanej,
  • gdy stwierdzono nieprawidłowości w wykonaniu obiektu lub odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego.

Ustawowo dopuszczone jest również uzyskanie częściowego pozwolenia na użytkowanie, np. przy ograniczeniu użytkowania do samodzielnej części budynku.

Jakie dokumenty są wymagane do wniosku o pozwolenie na użytkowanie?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami nie ma ściśle określonego terminu złożenia wniosku o pozwolenie na użytkowanie budynku. Wedle prawa musi ono poprzedzić rozpoczęcie użytkowania obiektu.

Wniosek o pozwolenie na użytkowanie domu jednorodzinnego, wielorodzinnego czy lokalu powinien zawierać następujące załączniki:

  • dziennik budowy (oryginał),
  • oświadczenie kierownika budowy potwierdzające zgodność wykonania obiektu budowlanego z zatwierdzonym projektem budowlanym oraz warunkami wymienionymi w pozwoleniu na budowę, a także obowiązującymi przepisami,
  • oświadczenie kierownika budowy potwierdzające pozostawienie terenu budowy w porządku i należytym stanie (jeśli prace prowadzono także na terenach sąsiednich, to również należy je uwzględnić w oświadczeniu),
  • oświadczenie potwierdzające właściwe zagospodarowanie terenów przylegających (gdy zagospodarowanie tych terenów ma wpływ na prawidłową eksploatację wzniesionego obiektu),
  • protokoły związane z przeprowadzonymi badaniami i sprawdzeniami,
  • geodezyjną inwentaryzację powykonawczą,
  • potwierdzenia odbioru poszczególnych przyłączy,
  • kopia świadectwa charakterystyki energetycznej budynku (jeśli charakter obiektu tego wymaga),
  • oświadczenia potwierdzające brak sprzeciwu lub uwag ze strony Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz Państwowej Straży Pożarnej.

Wzór wniosku o pozwolenie na użytkowanie jest dostępny na stronach internetowych właściwych inspektoratów nadzoru.

Kara za użytkowanie budynku bez pozwolenia

W sytuacji, gdy organ nadzoru budowlanego stwierdzi użytkowanie obiektu bez wymaganego pozwolenia, na inwestora nakładana jest kara finansowa z tytułu nielegalnego użytkowania obiektu budowlanego.

Wysokość grzywny jest ustalana zgodnie z art. 59 f ustawy Prawo budowlane. Wymiar kary jest iloczynem stawki opłaty, współczynnika kategorii obiektu budowlanego oraz współczynnika wielkości obiektu budowlanego. Wysokość samej stawki opłaty wynosi 5000 zł.

Kontrola organu i jej wyniki

Ze złożeniem wniosku o pozwolenie na użytkowanie związane jest przeprowadzenie obowiązkowej kontroli przez właściwy organ nadzoru budowlanego (wniosek stanowi swoiste wezwanie do kontroli). Kontrola powinna się odbyć 21 dni od dnia dostarczenia wniosku – dokładna data jest wyznaczana w ciągu 7 dni od daty doręczenia wezwania.

Podczas kontroli weryfikowany jest szereg parametrów obiektu, elementów jego wyposażenia oraz zgodności z zatwierdzonym projektem budowlanym i obowiązującymi przepisami. Wyniki kontroli sporządza się w formie protokołu w trzech egzemplarzach.

Pozytywny wynik kontroli jest jednoznaczny z wydaniem decyzji administracyjnej zezwalającej na użytkowanie obiektu budowlanego. Organ ma możliwość umieszczenia w niej warunków użytkowania obiektu lub wymogów wykonania określonych prac budowlanych. Uprawomocnienie decyzji następuje po 14 dniach od daty jej wydania.

Stwierdzenie nieprawidłowości podczas przeprowadzanej kontroli upoważnia organ do wymierzenia kary finansowej. Jej wysokość również jest iloczynem, na który składa się stawka opłaty, współczynnik kategorii obiektu budowlanego oraz współczynnik wielkości obiektu budowlanego. Stawka opłaty w tym przypadku wynosi 500 zł. Każda nieprawidłowość jest traktowana odrębnie.

Stwierdzone odstępstwa oraz wymierzenie kary skutkują decyzją administracyjną odmawiającą wydania pozwolenia na użytkowanie. W jej następstwie również konieczne jest odpowiednie postępowanie. Nadzór budowlany ma możliwość wydania decyzji obligującej do wykonania projektu budowlanego zamiennego. Jeśli to konieczne, nakazuje także wykonanie określonych czynności, których celem jest doprowadzenie obiektu budowlanego do stanu zgodnego z obowiązującymi przepisami.

Sprawdź firmy w wybranych województwach:

a także w wybranych miastach: