Współczesne bonie zdecydowanie różnią się od tych wykonywanych dawniej. Boniowanie nie polega już na ciosaniu kamieni, lecz na wykonywaniu rowków w elewacji, które dzielą ściany na mniejsze płaszczyzny, a przy tym nadają ciekawego charakteru.
Boniowanie zazwyczaj wykonuje się na fragmentach elewacji. Bardzo popularne jest wykonywanie żłobień w narożach ścian, przy cokołach oraz otworach okiennych i drzwiowych. Linie najczęściej przebiegają równolegle do siebie w układzie poziomym.
Czym jest boniowanie?
W przeszłości proces boniowania polegał na ozdobnej obróbce krawędzi kamiennych elementów. Obecnie wykonywanie boni polega najczęściej na nacinaniu bądź tworzeniu imitacji żłobień na ścianach zewnętrznych budynków. Pod względem architektonicznym ten typ obróbki powierzchni wpływa na uwydatnienie stylu poprzez zastosowanie dodatkowych linii ograniczających i jednocześnie dzielących płaszczyznę. Niekiedy boniowanie wykonywane jest na całości elewacji obiektu, częściej jednak tym sposobem dekorowane są fragmenty domów – zazwyczaj cokoły, narożniki, filary, okolice okien i drzwi. Boniowanie nadaje charakteru budynkom utrzymanym zarówno w stylu mieszczańskim czy dworskim, jak i obiektom w stylu nowoczesnym, w których dominują elementy aluminiowe, drewniane i szklane. Bonie można wykonać na każdym rodzaju tynku ‒ zarówno na wykończeniu cienkowarstwowym pokrywającym ocieplenie, jak i na tynku tradycyjnym. Bardzo popularne jest imitowanie na elewacji kamiennych bloków. Architekci coraz częściej dzielą powierzchnię w obu kierunkach, uwzględniając przy tym kąt padania promieni słonecznych, które mogą wzmocnić efekt wizualny.
Boniowanie elewacji
Wykonanie boni na elewacji ocieplanej wykończonej tynkiem cienkowarstwowym należy zaplanować przed wykonaniem warstwy wierzchniej. Konieczne jest bowiem uformowanie drążeń w warstwie izolacji termicznej. W tym celu linie najczęściej wycina się w płytach ocieplenia lub formuje na warstwie izolacji zasadniczej poprzez przyklejenie odpowiednio cienkich i ukształtowanych warstw tego samego materiału ociepleniowego. Wewnętrzną stronę oraz krawędzie szczelin należy odpowiednio wzmocnić i wygładzić ‒ w innym wypadku nacięcia nie będą regularne, co wpłynie na ostateczny efekt wizualny. Konieczne jest dopasowanie głębokości nacięć do grubości materiału izolacyjnego. W przeciwnym razie wartość współczynnika przenikania ciepła przez przegrodę wzrośnie, ponieważ miejsca nacięć staną się mostkami termicznymi.
Istnieje możliwość wykonania boni podczas nakładania tynku cienkowarstwowego. Jest to rodzaj tak zwanego pseudoboniowania, które polega na wykonaniu żłobień w warstwie tynku z użyciem taśmy elewacyjnej. Należy przy tym pamiętać, aby usunąć ją bezpośrednio po nałożeniu masy tynkarskiej. Dla wzmocnienia efektu wizualnego wnętrze szczeliny wypełnia się kolorem ciemniejszym niż ten użyty na powierzchni ściany.
Rodzaje boni elewacyjnych
Najbardziej popularnym sposobem na boniowanie elewacji jest wycięcie szczelin za pomocą wycinarki. Wystarczy odpowiednio wytrasować przebieg linii i wyciąć bonie. Materiałem najłatwiejszym w obróbce jest w tym przypadku styropian, który topi się pod wpływem wysokiej temperatury, tworząc szczelinę. Tworzywo to jest też podatne na frezowanie. Problemy może sprawić wełna mineralna, która jest odporna na działanie wysokich temperatur. Płyty z wełny ciężko się również frezuje, ponieważ wiąże się to z powstaniem bardzo dużej ilości pyłów.
W przypadku domu ocieplonego wełną mineralną warto rozważyć użycie boni naklejanych, które stanowią alternatywę dla rowków wycinanych. Ten typ boniowania można realizować również na elewacjach pokrytych płytami styropianowymi. W obu przypadkach sposób postępowania jest analogiczny. Powierzchnię należy pokryć dwiema warstwami materiału izolacyjnego, przy czym jedna z nich traktowana jest jako podstawowa, a druga, cieńsza, służy do ukształtowania szczelin. Wykończenie rowków należy wykonać w taki sam sposób jak przy boniach wycinanych.
Na rynku budowlanym dostępne są również bonie w postaci odpowiednich profili (listew do boniowania elewacji), które przykleja się na warstwę ocieplenia lub bezpośrednio na mur. Kształtki zazwyczaj są tworzone z twardej odmiany styropianu formowanego wtryskowo, w związku z czym są jednakowe i regularne. Z zewnątrz profile do boniowania pokryte są utwardzoną żywicą epoksydową, co zwiększa ich parametry wytrzymałościowe i trwałościowe. Montaż listew nie należy do skomplikowanych. Można je mocować za pomocą kleju do wszystkich typów podłoża. Nie ma żadnych przeciwwskazań do pokrycia ich farbą. W trakcie montażu profili klej rozprowadza się wzdłuż krawędzi zewnętrznych oraz punktowo od strony wewnętrznej. W sprzedaży dostępne są również listwy PVC do boniowania ‒ ich montaż odbywa się z wykorzystaniem siatki z włókien szklanych, która jest przymocowana do ich krawędzi bocznych.
Cena listew do boniowania zależy przede wszystkim od ich rodzaju, wymiarów przekroju poprzecznego oraz długości.
Sprawdź firmy w wybranych województwach:
a także w wybranych miastach:
