Kształt dachu wpływa na wygląd całego budynku oraz możliwości adaptacyjne poddasza. Rodzaj więźby dachowej określany jest przez projektanta na etapie wykonywania projektu budowlanego. Konstruktor wykonuje w tym zakresie odpowiednie obliczenia.

Więźba dachowa płatwiowo-kleszczowa jest wykonywana w przypadku dachów o niewielkim nachyleniu oraz stromych, zarówno przy jednej połaci, jak i przy konstrukcjach wielopołaciowych. Z zastosowaniem tego rodzaju dachu możliwe jest przykrycie budynków o rozpiętości nawet do 16 m.

Czym jest konstrukcja dachu płatwiowo-kleszczowa?

Więźba płatwiowo-kleszczowa uważana jest za najbardziej uniwersalny typ dachu. Można ją wykonać jako płaską i stromą, na dachu jedno- i wielospadowym, na poddaszu o charakterze użytkowym i nieużytkowym. Przyjęło się, że maksymalna rozpiętość tego rodzaju więźby może wynosić nawet 16 m, jednak zazwyczaj wykonuje się ją przy podparciach w postaci ścian zewnętrznych rozstawionych na 12 m. Przy większych rozpiętościach zaleca się stosowanie wiązarów drewnianych lub stalowych. W konstrukcji więźby płatwiowo-kleszczowej można wyróżnić następujące elementy:

  • krokwie – belki przenoszące obciążenia stałe i zmienne z pokrycia dachu;
  • płatwie – belki równoległe do kalenicy dachu, stanowiące podparcie dla belek krokwiowych;
  • miecze – ukośne elementy usztywniające konstrukcję więźby w kierunku podłużnym oraz zmniejszające rozpiętość, a zarazem wytężenie płatwi;
  • słupki (stolce) – elementy przekazujące obciążenia z płatwi pośrednich do stropu poddasza;
  • kleszcze – elementy usztywniające dach w kierunku poprzecznym.

Rodzaje konstrukcji płatwiowo-kleszczowych

Dach płatwiowo-kleszczowy występuje w czterech konfiguracjach:

  • typowa więźba płatwiowo-kleszczowa – występują w niej dwa podstawowe rodzaje wiązarów: wiązary główne rozstawione co 3–5 m (dwa kleszcze, dwie krokwie i dwa słupy) tworzące ściany stolcowe oraz wiązary pośrednie w postaci pary krokwi opartych na belkach płatwiowych i murłatach. Dodatkowym usztywnieniem w kierunku poprzecznym są kleszcze;
  • płaska więźba płatwiowo-kleszczowa – zazwyczaj złożona jest z jednej kalenicy z płatwią opartą na ścianie stolcowej. Rozpiętość tradycyjnej więźby tego rodzaju nie powinna przekraczać 9 m (przy większych rozpiętościach konieczne jest zastosowanie większej liczby płatwi pośrednich). Nachylenie połaci dachu płaskiego płatwiowo-kleszczowego zazwyczaj zawiera się w zakresie od 6° do 18°;
  • więźba płatwiowo-kleszczowa ze ścianą kolankową z drewna – najczęściej wykonywana jest w budynkach jednorodzinnych z poddaszem o charakterze użytkowym. Ścianki kolankowe z drewna zazwyczaj mają wysokość do 2 m. W tym rodzaju więźby płatwiowo-kleszczowej można wyróżnić ścianę stolcową, płatew, podwalinę, miecze i słupki;
  • więźba płatwiowo-kleszczowa jednospadowa (dach pulpitowy) – zazwyczaj wykonywana jest na obiektach o znacznej długości, a niewielkiej szerokości. Rozpiętość takiej konstrukcji powinna wynosić maksymalnie 6 m. Dach pulpitowy tworzą: tylna ściana stolcowa, środkowa ściana stolcowa oraz ściana kolankowa. Zastosowanie tego rodzaju układu umożliwia zachowanie stabilności (tylna ściana stolcowa) oraz sztywności (środkowa ściana stolcowa).

Jaki rodzaj więźby dachowej wybrać?

Kształt dachu zależy przede wszystkim od uwarunkowań architektonicznych związanych z projektowanym obiektem i jego otoczeniem. Kwestia ta dotyczy także doboru poszycia poszczególnych połaci. Wybranie odpowiedniego rodzaju więźby dachowej wiąże się z koniecznością przeprowadzenia analiz i obliczeń konstruktorskich związanych z wymiarowaniem poszczególnych elementów konstrukcyjnych (m.in. z doborem drewna oraz przekrojów). Podczas konstruowania dachu ważną kwestią są obliczenia związane z ilością ciepła przenikającego przez poszczególne warstwy. Dobór grubości termoizolacji, którą zazwyczaj umieszcza się pomiędzy krokwiami, również wymusza określenie ich odpowiedniej wysokości. Kolejnym zagadnieniem jest poprawne odprowadzenie wilgoci kumulującej się pomiędzy elementami poszycia dachu oraz właściwa cyrkulacja powietrza.

Wszystkie elementy więźby dachowej muszą spełniać warunki stanów granicznych nośności i użytkowalności. Oznacza to, że naprężenia powstające w materiale mają być mniejsze od jego granicznej wytrzymałości, a ugięcia nie mogą przekraczać wartości określonych w normatywach jako dopuszczalne.

Więźby dachowe tradycyjne (w tym więźba płatwiowo-kleszczowa) są wykonywane na placu budowy. Dekarze łączą poszczególne elementy, które przybyły na budowę w postaci zaimpregnowanej tarcicy o określonych wymiarach przekrojów. Zmontowany szkielet jest pokrywany pełnym deskowaniem lub rusztem z łat i kontrłat. Następnie na wiatroizolacji układane jest właściwe poszycie dachu. Bardzo ważną kwestią jest dobór wykwalifikowanych fachowców, którzy w poprawny i staranny sposób przeprowadzą poszczególne etapy prac dekarskich.

Sprawdź firmy w wybranych województwach:

a także w wybranych miastach: