Kurzawka w studni – skąd się bierze i jak się jej pozbyć?

 

Kurzawka może wystąpić zarówno w studni kopanej, jak i wierconej. Terminem tym określa się warstwę gruntu o bardzo drobnym uziarnieniu i wysokim nasyceniu wodą.

Problem zbierania się w studni piasku namywanego przez wodę oraz stopniowe obniżanie lustra wody zazwyczaj świadczy o występowaniu kurzawki. Zaniechanie czynności interwencyjnych może w takim przypadku doprowadzić nawet do zapadnięcia studni.

Co to jest kurzawka?

Kurzawka to drobnoziarnisty, luźny osad o niekorzystnych parametrach mechanicznych. Najczęściej występuje w postaci piasku lub mułu o wysokiej zawartości wody. Kurzawki po odsłonięciu upłynniają się i przybierają postać gęstej cieczy wyciskanej pod naporem wody.

Kurzawka powstaje na obszarach o silnym nawodnieniu. Zjawisko to występuje na znacznych głębokościach, gdy piasek jest wypychany przez wodę pod dużym ciśnieniem do utworzonego dołu, powoli go wypełniając. Zmiany zachodzące w strukturze gruntu prowadzą do obsypywania się jego cząstek, które tracą właściwości plastyczne i zaczynają zachowywać się jak woda.

Kurzawki dzielą się na kilka rodzajów:

  • z frakcjami pylastymi – kurzawki właściwe, nieoddające wody;
  • z frakcjami piaszczystymi, w których wraz z redukcją tempa transportu wody rozpoczyna się proces stopniowego oddzielania cząsteczek ziaren od wody oraz ich powolne osadzanie.

Kurzawka najczęściej występuje w gospodarstwach domowych, w których wykorzystywane jest ujęcie wody z własnej studni. Pojawienie się tego zjawiska powoduje zablokowanie przepływu wody, jej zanieczyszczenie oraz stopniowe obniżanie poziomu lustra wody, co finalnie może doprowadzić do zapadnięcia się studni. Efektem może być konieczność budowy nowej studni w innym miejscu.

Czy kurzawka jest niebezpieczna?

Wykopanie własnej studni na podwórku polega na dostaniu się, z użyciem odpowiedniego sprzętu, do warstw wodonośnych gruntu i sięgnięciu możliwie jak najgłębiej. To właśnie na tym docelowym uwodnionym poziomie najczęściej występuje kurzawka. Natrafienie na nią właściwie przekreśla możliwość kontynuowania czynności związanych z drążeniem studni. W takiej sytuacji nie pomaga wielokrotne wybieranie zalegającego piasku, ponieważ każdorazowo woda naniesie koleją warstwę. Jest to więc rodzaj syzyfowej pracy. Osoba wybierająca kurzawkę ze studni zanurza się coraz głębiej w stosunku do poziomu terenu, a gwałtowne naruszanie gruntu powoduje zniszczenie konstrukcji studni. Wydobywanie piasku kurzawkowego jest więc niebezpieczne dla zdrowia i życia ludzkiego. Co więcej, znane są przypadki wciągnięcia ludzi przez kurzawkę na skutek oddziaływania wysokiego ciśnienia wody. Wydobywanie kurzawki z dna na skutek różnicy ciśnień powoduje coraz szybsze osypywanie się gruntu zewnętrznego.

Studnie kręgowe zazwyczaj stanowią główny punkt czerpalny zimnej wody w domach jednorodzinnych. W tym celu w studni umieszcza się zawór zwrotny połączony z pompą hydroforową. Podnoszenie się kurzawki sprawia, że piasek dostaje się do zaworów, co jest zasadniczą przyczyną problemów z szybkim zatarciem pompy.

Jeśli zjawisko kurzawki występuje w niewielkiej odległości od budynku, w poziomie jego posadowienia, istnieje ryzyko wypłukania gruntu spod fundamentów. W takiej sytuacji może dojść do utraty stateczności przez konstrukcję.

Kurzawka w studni ‒ jak się jej pozbyć?

Całkowite zlikwidowanie kurzawki jest właściwie niemożliwe. Istnieje jednak kilka sposobów, których zastosowanie umożliwi prowadzenie robót budowlanych i korzystanie ze studni:

  • należy używać wysokiej jakości urządzeń filtracyjnych, które będą stopniowo oczyszczać wodę;
  • część specjalistycznych firm (posiadających odpowiedni sprzęt i zabezpieczenia) po sprawdzeniu warunków gruntowo-wodnych podejmuje próby przekopania się na większą głębokość (ze względu na potencjalne zagrożenie dla życia nie należy podejmować się wykonywania takich czynności samodzielnie);
  • do innych metod stosowanych przez fachowców należą: obniżanie poziomu wód w gruncie, wykonanie ścianek szczelinowych, elektroosmoza (osuszanie z użyciem fal elektromagnetycznych) oraz zamrażanie warstw gruntowych
  • przy niewielkich złogach kurzawkowych wystarczy utwardzenie dna za pomocą kruszywa grubego i wapna gaszonego;

Podjęcie właściwych działań w sytuacji wystąpienia kurzawki wiąże się z koniecznością zatrudnienia fachowców. Jest to dosyć kosztowne, ale pozwoli na dobór odpowiedniego zakresu czynności bez niepotrzebnego narażania zdrowia, a nawet życia.

Najbezpieczniejszym rozwiązaniem prewencyjnym jest zlecenie badań geotechnicznych przed przystąpieniem do wykonywania działań budowlanych na danej działce. Dzięki nim możliwe będzie określenie poziomu występowania wód gruntowych, a przez to wybranie odpowiednich rozwiązań związanych z posadowieniem obiektów. Dowiemy się również, czy na naszym terenie zalegają grunty słabonośne. W ekspertyzie z badań geotechnicznych znajdzie się też informacja o ewentualnym zagrożeniu kurzawką.

Sprawdź zlecenia w wybranych województwach:

a także w wybranych miastach:

© 2022 Wszelkie prawa zastrzeżone. Pogotowie Budowlane.
crossmenu