Na właścicielach nieruchomości ciąży wiele obowiązków, w tym różnego rodzaju opłaty. Jedną z nich jest opłata adiacencka. Co to takiego?
Opłaty adiacenckie naliczane są w sytuacji, gdy wzrasta wartość nieruchomości. Czy można uniknąć płacenia tego rodzaju podatku? A jeśli tak, to kto może skorzystać z takiej możliwości?
Definicja opłaty adiacenckiej zawarta jest w Ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, a dokładnie w art. 4 pkt 11 (tekst jednolity Dz. U. z 2020 r. poz. 1990, z późniejszymi zmianami). Z informacji zawartych w tej ustawie możemy dowiedzieć się, że opłata adiacencka związana jest ze wzrostem wartości nieruchomości w określonych przypadkach. Opłata taka naliczana jest z tytułu podziału nieruchomości, np. w celu uzyskania dostępu do drogi publicznej, a także w sytuacji scalenia i ponownego podziału nieruchomości, którego celem jest zwiększenie wartości nieruchomości. Trzecią sytuacją, w jakiej naliczana jest opłata adiacencka, jest wzrost wartości nieruchomości w wyniku budowy urządzeń infrastruktury technicznej z udziałem Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub środków pochodzących z Unii Europejskiej, a także innych źródeł dofinansowania. Przykładowo opłaty adiacenckie mogą być naliczone w sytuacji, gdy na działce powstaje kanalizacja.
Co istotne, tego typu opłaty obowiązują nie tylko właścicieli nieruchomości, ale także osoby będące użytkownikami wieczystymi nieruchomości gruntowych, które nie mają obowiązku wnoszenia opłat rocznych za użytkowanie wieczyste (na podstawie odrębnych przepisów) lub które za zgodą właściwego organu wniosły jednorazowo opłaty za cały okres użytkowania wieczystego.
Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami wskazuje, kto i w jakich warunkach może naliczać opłatę adiacencką. Wysokość opłaty adiacenckiej ustalana jest w drodze uchwały przez radę gminy. Jej maksymalna kwota nie może przekroczyć 50% różnicy pomiędzy wartością nieruchomości przed wprowadzonymi zmianami i po nich. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy wartość działki wzrosła na skutek podziału, który został dokonany na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego. Wówczas taka opłata może wynosić maksymalnie 30% różnicy pomiędzy wartością przed i po zmianach.
Decyzję o ustaleniu opłaty adiacenckiej dla danej nieruchomości podejmuje odpowiedni organ administracji samorządowej (wójt, burmistrz lub prezydent miasta). Ważny jest termin, w jakim taka decyzja może być podjęta. Są to trzy lata od dnia:
W przypadku podziału i scalenia nieruchomości termin wyznacza się nieco inaczej. Najczęściej dochodzi do porozumienia w formie ugody pomiędzy właścicielem nieruchomości lub użytkownikiem wieczystym a przedstawicielem samorządu. Gdy do takiej ugody nie dojdzie, termin oraz sposób zapłaty wyznaczany jest przez radę gminy.
Przed podjęciem czynności mających na celu ustalenie wysokości opłaty adiacenckiej konieczne jest oszacowanie wartości nieruchomości przed wprowadzeniem zmian, a także po ich wykonaniu i zatwierdzeniu. Takiej wyceny dokonuje rzeczoznawca majątkowy.
Kiedy zostanie wydana decyzja o naliczeniu opłaty adiacenckiej, należy ją uiścić w terminie 14 dni od momentu uprawomocnienia się tego dokumentu. Dla wielu osób ważną informacją jest fakt, że często dość wysoką kwotę można rozłożyć na raty. Jeżeli złożymy taki wniosek, termin 14 dni dotyczy wpłaty pierwszej raty. Całą kwotę opłaty adiacenckiej można rozłożyć na roczne raty płacone przez okres 10 lat.
Tutaj nasuwa się ważne pytanie – jak uniknąć opłaty adiacenckiej? Okazuje się, że możliwe jest umorzenie opłaty adiacenckiej pod warunkiem wdrożenia odpowiedniej procedury i jej uwzględnienia przez właściwy organ.
Osoba, na którą została nałożona opłata adiacencka, może wnieść odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego. Jeśli zostanie ono uwzględnione, a w terminie trzech lat od momentu powstania warunków tworzących konieczność ustalenia opłaty adiacenckiej nie zostanie podjęta nowa uchwała ustalająca wspomnianą opłatę, roszczenie z nią związane jest umarzane. Trzeba jednak pamiętać, że nie w każdej sytuacji Samorządowe Kolegium Odwoławcze wyda decyzję uwzględniającą odwołanie. Jeżeli zostanie ono odrzucone, osoba zobowiązana do zapłaty ma na to 14 dni od momentu uprawomocnienia się decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego.
Stan prawny aktualny na dzień 10.03.2021 r.
Podstawa prawna: ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jednolity: Dz. U. z 2020 r., poz. 1990, zmieniony przez: Dz. U. z z 2021 r. poz. 11, poz. 234).
Sprawdź zlecenia w wybranych województwach:
a także w wybranych miastach:
firmy budowlane Radom
firmy budowlane Rybnik
firmy budowlane Rzeszów