Faktura za usługi budowlane w 2022 przykład

Świadczenie usług budowlanych – podobnie jak wielu innych – wiąże się z właściwym ich udokumentowaniem. Przedsiębiorcy powinni zapoznać się między innymi z ustawą Prawo budowlane, a także z ustawą o podatku od towarów i usług, by wybrać najlepszy sposób opodatkowania i wiedzieć, jakie przepisy aktualnie obowiązują. 

Spis treści

1. Usługi budowlane – definicja
2. Usługi budowlane a stawka podatku VAT
3. Usługi budowalne a faktura – kiedy i jak wystawić?
4. Faktura za usługi budowalne a podzielona płatność
5. Faktura za usługi budowlane w 2022 – przykład z materiałem
6. Faktura za usługi budowlane a przykład niewykonania prac
7. Faktura za usługi budowlane – przykład powstania obowiązku podatkowego

Usługi budowlane mogą być świadczone zarówno na rzecz osób prywatnych, jak i innych przedsiębiorstw czy instytucji. Takie rozróżnienie będzie miało chociażby znaczenie w ustaleniu, kiedy powstaje obowiązek podatkowy. Wszystkie tego typu kwestie reguluje ustawa o VAT. Wskazuje ona również to, jaka stawka podatkowa obowiązuje w przypadku wykonania określonej usługi. Wszystkie te kwestie są niezbędne do tego, by faktura za usługi budowlane dla osoby fizycznej czy prawnej była wystawiona właściwie.

Usługi budowlane – definicja

Choć ustawa o VAT odnosi się również do usług budowlanych, w żadnej jej części nie da znaleźć się definicji takich usług. By zrozumieć, czym są, i wiedzieć, jakie czynności się do nich zalicza, należy zapoznać się z ustawa Prawo budowlane.

• Budową określa się tu wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także jego odbudowę, rozbudowę lub nadbudowę.
• Roboty budowlane z kolei są uznane za prace, które polegają na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego.

W ustawie tej określono też różnice pomiędzy przebudową a remontem. Pierwszy termin odnosi się do robót budowlanych, w wyniku których następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego. Drugi natomiast to wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji. 

Usługi budowlane a stawka podatku VAT w 2022

Ustawa o podatku od towarów i usług określa miedzy innymi takie kwestie jak: kiedy podatnik jest zobowiązany wystawić fakturę, jakie dane powinna ona zawierać czy jaki jest termin jej wystawienia. Ustawa omawia też kwestie związane z odliczeniem i zwrotem podatku czy obowiązkiem podatkowym.

Można z niej też dowiedzieć się, jaka jest wysokość opodatkowania poszczególnych usług. Ile w takim razie wynosi podatek VAT na usługi budowlane w 2022? Podstawowa stawka wynosi 23%. Czy jednak w branży budowlanej zastosowano jakieś wyjątki? Jaki jeszcze VAT na usługi budowlane obowiązuje?

Usługi budowlane a faktura – kiedy i jak wystawić?

Firmy świadczące usługi budowlane mają obowiązek wystawiania faktury według jednej z dwóch podanych powyżej stawek. Jak jednak wystawić fakturę za usługi budowlane? Elementy, jakie powinien zawierać dokument określa art. 106e ustawy o podatku VAT.

Do takich składowych należą między innymi: data wystawienia, kolejny numer, dane sprzedawcy i nabywcy wraz z nr NIP, wartość netto, kwota podatku VAT, wartość brutto.

Faktura za usługi budowlane przykład podzielonej płatności 

Kiedy przedsiębiorcy z branży budowlanej zlecają wykonanie różnych usług innym firmom, muszą zastosować mechanizm podzielonej płatności. Trzeba wiedzieć, że mechanizm ten stosuje się jedynie w przypadku transakcji dokonywanych na linii firma-firma, a nie firma-osoba prywatna.

Jaka stawka VAT obowiązuje na usługi budowlane wykonywane przez podwykonawców? W tym przypadku obowiązującą stawką podatku jest także 23% lub 8%.

Należy też pamiętać o tym, aby faktury VAT wystawiane na roboty budowlane objęte mechanizmem podzielonej płatności były właściwie oznaczone – na każdym egzemplarzu powinien znaleźć się dopisek „mechanizm podzielonej płatności”. MPP trzeba zastosować przy dokonywaniu płatności za niektóre nabyte towary lub usługi udokumentowane fakturą. Wymienia je załącznik nr 15 do ustawy o VAT. Wśród nich wyróżnia się np. roboty ogólnobudowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych, prace tynkarskie, instalacyjne.

Kiedy powinien być zastosowany MPP? Ustawodawca przewiduje kilka czynników. Gdy: 

• wartość faktury przekracza kwotę 15 tys. zł;
• wykonywana usługa oznaczona jest symbolem PKWiU wskazanym w załączniku nr 15 do ustawy o VAT;
• sprzedawcą i nabywcą usługi jest podatnik VAT (sprzedawca musi być koniecznie podatnikiem VAT)

Faktura za usługi budowlane – przykład usługi z materiałem

Kolejnym przykładem, który trzeba rozpatrzyć, jest dostarczenie materiałów budowlanych potrzebnych do wykonania usługi – istotne jest tu, czy we własnym zakresie dostarcza je inwestor, czy usługodawca. Jak wystawić fakturę za usługę z materiałem? Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 26 stycznia 2018 rok wskazuje, że każda transakcja musi być rozpatrywana indywidualnie.

Świadczący usługi budowlane muszą przede wszystkim określić, czy:  

• wykonywana jest jedynie usługa, natomiast dostarczenie materiałów ma jedynie charakter dodatkowy,
• przede wszystkim dostarczany jest towar, usługi z kolei mają jedynie umożliwić późniejsze korzystanie z niego;
• dostarczenie materiału i wykonana usługa, np. montażu, są dwoma różnymi transakcjami.

Jak wynika z tej interpretacji, najważniejsze jest więc określenie, czy przede wszystkim mamy do czynienia z usługą budowlaną czy z dostarczeniem materiałów. 

Faktura za usługi budowlane a przykład niewykonania prac

Wystawiona faktura za usługi budowlane lub jakiekolwiek inne musi odzwierciedlać faktycznie wykonane czynności – jest to dokument potwierdzający zaistniałe zdarzenie gospodarcze. Co jednak zrobić w przypadku, gdy usługa nie została wykonana, a faktura już za nią wystawiona? Jak w takim przypadku rozliczyć podatek?

Przepisy ustawy o VAT umożliwiają wystawienie faktury do 30 dni przed dokonaniem sprzedaży lub wykonaniem usługi. Co zrobić w przypadku, gdy mimo wcześniejszego wystawienia faktury usługa nie została zakończona? Jeśli dokument nie został przekazany zlecającemu, możliwe jest jego anulowanie. A co w przypadku, gdy usługa nie została wykonana, a faktura wystawiona i doręczona nabywcy? Wtedy nie można jej anulować, trzeba z kolei wystawić dokument korygujący. 

Faktura za usługi budowlane – powstanie obowiązku podatkowego

Jeśli przedsiębiorca budowlany świadczy usługi na rzecz innego podatnika, data powstania obowiązku podatkowego jest równa dacie wystawienia faktury. Jeśli natomiast usługę wykonano dla osoby prywatnej, a nie dla podatnika VAT, wówczas obowiązek podatkowy za usługi budowlane powstaje z chwilą wykonania usługi.

Problematyczne okazuje się jednak często wskazanie momentu zakończenia prac – zazwyczaj uznaje się za niego podpisanie dokumentu, jakim jest protokół odbioru robót budowlanych do faktury.

Ustawa o VAT nie interpretuje tej kwestii. Rozstrzygająca może być jednak Interpretacja Ogólna Ministerstwa Finansów z 2016 r, w której można przeczytać, że „za datę wykonania usługi budowlanej lub budowlano-montażowej należy przyjąć datę faktycznego wykonania usługi, tj. dzień, w którym (...) doszło do faktycznego zakończenia prac lub ich części (…) nie należy wiązać momentu wykonania usługi budowlanej lub budowlano-montażowej ze spełnieniem formalności cywilnoprawnej, jaką jest podpisanie protokołu zdawczo-odbiorczego”. 

Obowiązek podatkowy VAT a data wystawienia faktury to więc niejedyne rozstrzygnięcie – w usługach budowlanych wszystko zależy od tego, na rzecz kogo oświadczone były prace. To jednak nie wszystko. Ustawa o VAT określa również kwestię związaną z otrzymaniem zaliczki – gdy usługodawca otrzyma część zapłaty przed wykonaniem usługi, to obowiązek podatkowy w podatku dochodowym za usługi budowlane powstanie w momencie jej otrzymania – wyłącznie w stosunku do otrzymanej kwoty.

Masz firmę budowlaną?